Właściwość Sądu

WYDZIAŁ I CYWILNY

WŁAŚCIWOŚĆ MIEJSCOWA

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi – Północ Wydział I Cywilny rozpoznaje sprawy z zakresu prawa cywilnego, w których nazwisko, nazwa pozwanego, uczestnika, dłużnika lub pierwszego z pozwanych, uczestników, dłużników rozpoczynają się na litery A-D i Ł-O.

---

WYDZIAŁ II CYWILNY

WŁAŚCIWOŚĆ MIEJSCOWA

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi – Północ Wydział II Cywilny rozpoznaje sprawy z zakresu prawa cywilnego, w których nazwisko, nazwa pozwanego, uczestnika, dłużnika lub pierwszego z pozwanych, uczestników, dłużników rozpoczynają się na litery E-J i P-S.

---

WYDZIAŁ VII CYWILNY

WŁAŚCIWOŚĆ MIEJSCOWA

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi – Północ Wydział VII Cywilny rozpoznaje sprawy z zakresu prawa cywilnego, w których nazwisko, nazwa pozwanego, uczestnika, dłużnika lub pierwszego z pozwanych, uczestników, dłużników rozpoczynają się na litery K-L i Ś-Ż.

---

Pozew do Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ (Wydział I Cywilny, Wydział II Cywilny oraz Wydział VII Cywilny) można wnieść przede wszystkim wówczas, gdy pozwany ma miejsce zamieszkania lub siedzibę (w braku miejsca zamieszkania – miejsce pobytu, a gdy nie jest ono znane lub nie leży w Polsce – według ostatniego miejsca zamieszkania pozwanego w Polsce) w części miasta stołecznego Warszawy objętego granicami dzielnic Białołęka, Praga - Północ, Targówek.

Powództwo przeciwko Skarbowi Państwa można wnieść, jeżeli w którejś z tych dzielnic znajduje się siedziba państwowej jednostki organizacyjnej (np. ministerstwo), z której działalnością wiąże się dochodzone roszczenie.

Jeżeli pozwany nie ma miejsca zamieszkania, pobytu albo siedziby w żadnej ze wskazanych wyżej dzielnic, można mimo to wytoczyć powództwo, jeżeli na tym terenie:

• znajduje się zakład lub oddział przedsiębiorcy, a sprawa dotyczy roszczeń majątkowych (np. o zapłatę, wydanie rzeczy) związanych z działalnością tego zakładu lub oddziału;
• miała być wykonana umowa, której dotyczy roszczenie zawarte w pozwie;
• została spowodowana szkoda czynem niedozwolonym, a powód dochodzi jej naprawienia;
• znajduje się nieruchomość, a sprawa dotyczy roszczeń z najmu lub dzierżawy tej nieruchomości;
• pozwany miał zapłacić należność z weksla lub czeku, a sprawa dotyczy zapłaty tej należności.

W tego rodzaju sytuacjach to do powoda należy wybór, czy wniesie pozew do Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie, czy do sądu, w którego okręgu pozwany ma miejsce zamieszkania, pobytu lub siedzibę. Powód może również wybrać sąd, jeżeli pozywa kilka osób, a tylko niektóre zamieszkują na terenie Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie.

Niezależnie natomiast od tego, gdzie pozwany ma miejsce zamieszkania, pobytu lub siedzibę, powództwo należy wytoczyć tylko przed Sądem Rejonowym dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie (jest to tzw. właściwość wyłączna) w sprawach, w których na terenie dzielnicy Białołęka, Praga – Północ lub Targówek:

• położona jest nieruchomość, a sprawa dotyczy własności lub innych praw rzeczowych (np. służebność, hipoteka) na tej nieruchomości (jeżeli jednak nieruchomość położona jest częściowo w okręgu innego sądu, powód może wybrać czy chce wnieść pozew do Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie czy do tego innego sądu);
• ostatnio zamieszkiwał spadkodawca (jeżeli jego miejsca zamieszkania w Polsce nie da się ustalić - znajduje się majątek spadkowy lub jego część), a sprawa dotyczy dziedziczenia, zachowku, zapisu, polecenia oraz innych rozrządzeń testamentowych;
• ma siedzibę spółdzielnia lub stowarzyszenie, a sprawa wynika ze stosunku członkostwa w tych podmiotach;
• prowadzi się egzekucję, a powód wniósł pozew o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego albo o zwolnienie zajętego przedmiotu spod egzekucji.

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie może rozpoznać sprawę należącą do postępowania nieprocesowego w zasadzie wówczas, jeżeli miejsce zamieszkania wnioskodawcy, a w braku miejsca zamieszkania - miejsce jego pobytu, znajduje się w dzielnicy Białołęka, Praga – Północ, Targówek miasta stołecznego Warszawy.

Jeżeli postępowanie może być wszczęte z urzędu, Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie będzie właściwy, jeżeli w którejś z tych dzielnic nastąpiło zdarzenie będące podstawą wszczęcia postępowania.

W drodze wyjątku od tej zasady, Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie jest właściwy, jeżeli w jednej z wyżej wymienionych dzielnic:

• znajdowało się ostatnie miejsce zamieszkania zaginionego - w sprawach o uznanie za zmarłego i stwierdzenie zgonu (tylko jeżeli miejsca tego nie można ustalić, decyduje miejsce zamieszkania lub pobytu wnioskodawcy);
• położone są rzeczy ruchome i nieruchomości, których dotyczy postępowanie - w sprawach o stwierdzenie zasiedzenia, przepadek rzeczy będących towarami, które na podstawie przepisów prawa celnego podlegają przepadkowi, zarząd związany ze współwłasnością i użytkowaniem, zniesienie współwłasności, ustanowienie drogi koniecznej i służebności przesyłu;
• znajdują się rzeczy będące w chwili śmierci spadkodawcy w jego władaniu spadkodawcy – w sprawie o zabezpieczenie spadku;
• znajduje się miejsce zamieszkania lub pobytu składającego oświadczenie o przyjęciu albo o odrzuceniu spadku – w sprawie o złożenie takiego oświadczenia;
• znajdowało się ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy, a jeżeli jego miejsca zamieszkania w Polsce nie da się ustalić, miejsce, w którym położony jest majątek spadkowy lub jego część - w pozostałych sprawach spadkowych (jeżeli nie można ustalić także miejsca gdzie znajduje się majątek spadkowy, sprawę rozpoznaje Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy);
• miało zostać wykonane zobowiązanie - w sprawach o złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego (jeżeli miejsca tego nie da się ustalić, decyduje miejsce zamieszkania wierzyciela, a gdy wierzyciel jest nieznany lub gdy nie jest znane miejsce jego zamieszkania - miejsce zamieszkania dłużnika; jeżeli zobowiązanie jest zabezpieczone wpisem w księdze wieczystej, np. hipoteką, decyduje miejsce położenia nieruchomości).

W postępowaniu nieprocesowym każda właściwość sądu jest właściwością wyłączną. Oznacza to, że jeżeli Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi – Północ nie jest właściwy do rozpoznania sprawy, która do niego wpłynie, to zawsze powinien przekazać ją postanowieniem sądowi właściwemu.

Klauzulę wykonalności wyrokom, postanowieniom lub ugodom Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi – Północ nadaje, jeżeli orzekał w I instancji w sprawie, w której wydane zostały wyrok lub postanowienie albo zawarta została ugoda. Innym tytułom egzekucyjnym (np. orzeczenie sądu administracyjnego, bankowy tytuł egzekucyjny, akt notarialny) Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi – Północ nadaje wówczas, jeżeli dłużnik ma miejsce zamieszkania, pobytu lub siedzibę w dzielnicy Białołęka, Praga – Północ, Targówek miasta stołecznego Warszawy.

W postępowaniu egzekucyjnym właściwość sądu zależy od rodzaju sprawy. Z reguły w tym postępowaniu właściwość sądu uzależniona jest od właściwości komornika.

Przykładowo: skargi na czynności komornika rozpoznaje sąd, przy którym działa komornik. Przykładowo: przy egzekucji z nieruchomości Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi – Północ będzie właściwy, jeżeli nieruchomość, której dotyczy egzekucja, będzie położona w dzielnicy Białołęka, Praga – Północ lub Targówek, przy egzekucji z wynagrodzenia – jeżeli dłużnik ma w którejś z tych dzielnic miejsce zamieszkania, pobytu lub siedzibę itp.

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie będzie mógł rozpoznać wniosek o nakazanie dłużnikowi wyjawienia majątku, jeżeli dłużnik ma miejsce zamieszkania pobytu, lub siedzibę w jednej ze wskazanych wyżej dzielnic Warszawy (ewentualnie było tam jego ostatnie miejsce zamieszkania w Polsce, jeżeli jego aktualne miejsce zamieszkania lub pobytu nie jest znane lub nie leży w Polsce).

Jeżeli Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie ma być organem prowadzącym egzekucję, to będzie do tego właściwy, jeżeli na terenie którejś z wymienionych wyżej dzielnic:

- miała być wykonana czynność - w sprawach o wykonanie przez dłużnika czynności, którą może wykonać także inna osoba, albo której inna osoba wykonać za niego nie może, a której wykonanie zależy wyłącznie od jego woli;

- dłużnik działał wbrew swemu obowiązkowi - w sprawach, w których dłużnik ma obowiązek zaniechać pewnej czynności lub nie przeszkadzać czynności wierzyciela.

---

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi – Północ Wydział I Cywilny, Wydział II Cywilny i Wydział VII Cywilny rozpoznają, tzw. „zwykłe sprawy cywilne”.

Sprawami „zwykłymi cywilnymi” są – w uproszczeniu – te, które dotyczą własności i innych praw do rzeczy ruchomych i nieruchomości, zobowiązań wynikających z czynów niedozwolonych lub zawarcia umowy oraz prawa spadkowego.

Odróżnia je to od innych spraw, które również są sprawami cywilnymi, ale o szczególnym charakterze (sprawy rodzinne i opiekuńcze, gospodarcze, z zakresu pracy i ubezpieczeń społecznych).

W postępowaniu procesowym (spornym) rozpoznawane są sprawy, w których wartość przedmiotu (np. suma pieniężna, której zapłaty powód się domaga, wartość rzeczy, o którą toczy się spór) nie przekracza 75.000,00 zł (siedemdziesiąt pięć tysięcy złotych).

Sprawy o naruszenie posiadania i o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym rozpoznaje sąd rejonowy bez względu na to jaka jest wartość przedmiotu sporu.

Wydział I Cywilny, Wydział II Cywilny i Wydział VII Cywilny rozpoznają także większość pozostałych spraw cywilnych, oprócz tych, co do których ustawa przewiduje, że rozpoznaje je Sąd Okręgowy (np. z zakresu prawa autorskiego, prasowego, o uchylenie uchwał spółek czy spółdzielni).

Jeżeli w postępowaniu procesowym Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi – Północ nie jest właściwy do rozpoznania sprawy, która do niego wpłynęła, to z własnej inicjatywy przekazuje ją sądowi właściwemu tylko wtedy, gdy sprawę powinien rozpoznać sąd okręgowy albo zachodzi przypadek tzw. właściwości wyłącznej.

W pozostałych przypadkach przekazanie sprawy nastąpi tylko, jeżeli pozwany podniesie i uzasadni zarzut niewłaściwości sądu - i to jeszcze przed zajęciem stanowiska w sprawie. W przeciwnym razie sprawa zostanie rozpoznana przez Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi – Północ i będzie to zgodne z obowiązującym prawem (art. 202 kpc).

W postępowaniu nieprocesowym (niespornym) większość spraw rozpoznaje Sąd Rejonowy. Sąd Okręgowy rozpoznaje tylko sprawy, co do których przepis ustawy daje mu takie uprawnienie (np. o ubezwłasnowolnienie).